Następnie trzej prelegenci wygłosili referaty, pokazując próby zjednoczenia wyznaniowego w Kościele w ramach Unii Florenckiej, brutalne sposoby likwidacji Unii Brzeskiej na Podlasiu i Lubelszczyźnie w XIX wieku i formy zachowania pamięci o Męczennikach Podlaskich oraz aktualność świadectwa Błogosławionych w obecnych czasach.
Ks. prał. prof. Józef Grzywaczewski mówił o kontekście politycznym i religijnym zawarcia Unii Florenckiej (1439 r.), czyli o sytuacji na Wschodzie i na Zachodzie Europy; nieudanych obradach teologicznych i sztucznej akceptacji unii Kościoła greckiego z łacińskim, a także agitacji anty-unijnej na Wschodzie, chociaż było to dążenie do zjednoczenia wyznaniowego Wschodu z Zachodem, które zrealizowano na terenie Rzeczpospolitej podczas Unii Brzeskiej (1596 r.).
Ks. prał. Bernard Błoński wskazał rożne formy zachowywania pamięci o heroicznej postawie Unitów Podlaskich w 2 poł. XIX wieku. Diecezja Siedlecka, jako spadkobierca duchowego dziedzictwa Unitów, rozwija je w wymiarze duszpasterskim i materialnym. Podjęto i przeprowadzono wiele inicjatyw duszpasterskich, aby zachować pamięć i dawać świadectwo o męczeństwie Unitów na Podlasiu. Dzieje się to w Sanktuarium Błogosławionych w Pratulinie, gdzie odbywają się programowe spotkania modlitewne i formacyjne dla wiernych. Powstałe w 1991 r. Stowarzyszenie „Martyrium” szerzy na różne sposoby kult Błogosławionych, przez liczne publikacje, wystawy tematyczne, rekonstrukcje wydarzeń, filmy dokumentalne i historyczne, pokazujące heroiczną postawę i męczeństwo Unitów Podlaskich.
Ks. prał. prof. Kazimierz Matwiejuk, przywołał tekst encykliki Piusa IX Omnem sollicitudinem z 13 maja 1874 r. jako pierwszą i oficjalną kościelną opinię o męczeństwie unitów z Pratulina, w której papież wychwalał ich heroizm w obronie swojego wyznania i jedności z Kościołem. Heroiczne świadectwo błogosławionych Męczenników z Pratulina stanowi duchowe dziedzictwo Kościoła Siedleckiego. „Oni bowiem konsekwentnie realizowali Ewangelię Chrystusa. Byli wierni w rzeczach małych. Ich pracowite życie było ożywiane wiarą w Boga żywego. Oni są przykładem męstwa w obronie wiary i jedności Kościoła. A swoje świadectwo w składali w pełni świadomie i dobrowolnie. Świat współczesny oczekuje podobnych świadków, a diecezja siedlecka zachowuje pamięć o heroizmie Unitów Podlaskich.” – mówił prelegent.
Po wystąpieniach została odprawiona Msza św. z udziałem obecnych Kanoników, pod przewodnictwem Biskupa Siedleckiego. Homilię natomiast wygłosił bp Grzegorz Suchodolski.
Na zakończenie Jubileuszowej Mszy św. Kapituła Kolegiacka Łukowska złożyła przed ołtarzem Akt Zawierzenia Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu, który został odczytany przez prepozyta Kapituły. Następnie odmówiono Litanię do Błogosławionych Męczenników Podlaskich, a wszyscy obecni oddali hołd Błogosławionym przez ucałowanie relikwii.
Jubileusz Kapituły wpisuje się w diecezjalne świętowanie rocznicowych wydarzeń związanych z 25-leciem beatyfikacji błogosławionych Męczenników z Pratulina, przypadającym w 2021 r., ale odłożonym z powodu pandemii Covid-19 oraz ze zbliżającą się 150. rocznicą męczeństwa Unitów Podlaskich, przypadającą w 2024 r. W akcie zawierzenia Kapituła dziękowała Bogu, w Trójcy Świętej Jedynemu, za minione ćwierćwiecze istnienia, a teraźniejszość i przyszłość oddała Bożej Opatrzności oraz wstawiennictwu swoich patronów - Błogosławionych Męczenników Podlaskich.
ZOBACZ ZDJĘCIA
PRATULIŃSKI AKT ZAWIERZENIA
KAPITUŁY KOLEGIACKIEJ ŁUKOWSKIEJ
W 25-LECIE ISTNIENIA
Boże w Trójcy Świętej Jedyny, od Ciebie pochodzi wszelkie dobro i łaska. Ty z ojcowską troską czuwasz nad nami i prowadzisz nas drogami świętości, miłości braterskiej i prawdy.
Wpatrzeni w przykład Błogosławionych Męczenników z Pratulina, którzy w obronie wiary i jedności Kościoła oddali swe życie, dziękujemy Ci, Boże, za 25 lat istnienia Kapituły Kolegiackiej Łukowskiej.
Dziś uroczyście zawierzamy Ci, najlepszy Ojcze, wszystkich jej kanoników gremialnych i honorowych. Przez wstawiennictwo Błogosławionych z Pratulina prosimy Cię, udziel nam potrzebnych łask, swego światła i błogosławieństwa, abyśmy mogli jak najlepiej wypełnić naszą służbę w Kościele Siedleckim.
Niech nasze modlitwy, prace i cierpienia, także wysiłki duszpasterskie i misyjne będą na Twoją chwałę, a nasze oddanie służbie Ewangelii, przyczynia się do wzrostu świętości naszego Kościoła Diecezjalnego. Niech w nim utrwala się kult naszych Błogosławionych Męczenników, a realizacja ich duchowego dziedzictwa, niech przyczynia się do wzrostu wiary Twoich, Boże, wyznawców i jedności Chrystusowego Kościoła.
Boże, który jesteś ostatecznym celem naszego istnienia, obdarz życiem wiecznym zmarłych kanoników. Niech Ci, którzy byli uczestnikami sakramentalnego kapłaństwa, z radością uczestniczą w liturgii nieba.
Boże, najlepszy nasz Ojcze, uwielbiamy Cię za Twoją dobroć. Wspieraj nas, byśmy osiągnęli radość życia wiecznego. Niech naszym wysiłkom na drodze do nieba towarzyszy wstawiennicza pomoc Błogosławionych Męczenników z Pratulina, naszych Patronów. Niech się tak stanie. Amen.
Tekst i foto: ks. Paweł Broński
DW