– To jest olbrzymi problem. Oszuści wyciągają z kont i portfeli swoich ofiar ponad 120 mln zł rocznie. Ich metody cały czas ewoluują. Po fałszywych wnuczkach i policjantach pojawiają się zmyśleni prokuratorzy, urzędnicy skarbowi, gazownicy, kurierzy i wielu innych. Naliczyliśmy już ponad 40 technik manipulacji i oszustw, skierowanych przede wszystkim do seniorów – powiedział Radiu Podlasie Łukasz Salwarowski, prezes stowarzyszenia.
Obok telefonów ze sprytnie wymyślonymi historyjkami są też spreparowane e-maile, SMS-y i wiadomości w mediach społecznościowych. Nakłaniają one do kliknięcia w nadesłany link, który jest przedstawiany jako atrakcyjna promocja bądź rozwiązanie problemu jakiejś niedopłaty: za usługę kurierską, zakup w sklepie internetowym, rachunek za gaz czy prąd, względnie mandat czy inną urzędową opłatę. Faktycznie ma on umożliwić przestępcy wyczyszczenie naszego konta, a często i zaciągnięcie na nasz rachunek pokaźnego kredytu.
– Niezależnie od kanału komunikacji, argumentacja ma wyprowadzić nas z równowagi i wyłączyć nasze krytyczne myślenie: albo radosnym podekscytowaniem, albo strachem. „Wyjątkowa okazja, ostatnia chwila, zaraz będzie za późno!” albo „Grozi ci komornik lub odcięcie prądu” ma skłonić nas do uległości wobec żądań oszusta. Dlatego trzeba zawsze wykonać krok w tył: ochłonąć, skonsultować się z kimś, nie podejmować decyzji pod naciskiem – podkreśla Łukasz Salwarowski.
„Manko” przestrzega też przed udziałem w prezentacjach, które kuszą atrakcyjnymi prezentami za sam udział, a w rzeczywistości nastawione są na wciśnięcie wielokrotnie przepłaconego towaru lub usługi. – Prezenty może nam dać w ramach akcji społecznej urząd, kościół lub organizacja pozarządowa, a i to nie każda. Natomiast celem każdej firmy jest zysk – dodaje prezes stowarzyszenia.
Jak się skutecznie bronić? Warto przyswoić sobie dwie zasady: „nie ma nic za darmo” oraz „nie ma sprawy tak pilnej, żeby nie mogła chwilę zaczekać”. Zdrowa nieufność, odruch sprawdzenia i zwyczaj skonsultowania podejrzanych ofert i wiadomości – czy to z jakąś instytucją, czy nawet z kimś bliskim – może uratować nasze oszczędności.
Łukasz Salwarowski dodaje, że lepiej postawić na skuteczną obronę, niż robić sobie nadzieje na kontratak – Wykrywalność takich oszustw jest niestety niska. Przekazanie numeru oszusta policji niewiele daje, bo te numery służą wykonaniu jednego, najwyżej kilku połączeń, a potem są likwidowane. Do jednej z seniorek, która chciała oddać „cudowne” garnki za 10,5 tysiąca złotych na raty, wielokrotnie dzwoniono, by ją zniechęcić i zastraszyć. W sumie było to aż 14 połączeń z 8 różnych numerów. Przy próbie oddzwonienia żaden z tych numerów się nie odzywał. Lepiej więc nie dać się naciągnąć, niż potem próbować schwytać sprawcę.
Fot. GOK Zbuczyn
AB/MR
Maj 2024
