R E K L A M A



WĘGRÓW

drukuj Prześlij znajomemu zgłoś błąd archiwum Cofnij
util util util
foto

Jak wyglądał proces wytwarzania dzwonów w Węgrowie?
2021-10-11 11:51:26 Artykuł czytany 386 razy


Piotr Jamski - pracownik Instytut Sztuki PAN w Warszawie poszukuje wspomnień, informacji i materiałów z kolekcji prywatnych i rodzinnych dotyczących procesu wytwarzania dzwonów w Węgrowie. Z prośbą o pomoc w znalezieniu niezbędnych informacji zwrócił się do naszej redakcji.


„Nazywam się Piotr Jamski i jestem pracownikiem Instytutu Sztuki PAN w Warszawie. Prowadzę badania dotyczące historii ludwisarstwa na terenie Rzeczpospolitej. Przygotowuję publikację dotyczącą dzwonów powstałych na Ziemi Węgrowskiej. Dotychczasowy stan badań nad funkcjonowaniem rzemiosła ludwisarskiego w Węgrowie można określić jako początkowy. Ogranicza się on do pobieżnych informacji zamieszczonych bądź w opracowaniach ogólnych na temat odlewnictwa, bądź tekstach publicystycznych udostępnianych w periodykach społecznych lub krajoznawczych. Nie potrafimy wskazać na liczbę ludwisarni funkcjonujących w mieście i jego okolicach. Brak jest rozpoznania lokalizacji wytworzonych przez nich obiektów, jak i choćby podstawowych informacji biograficznych o twórcach. Z powyższych względów działalność węgrowskich ludwisarni nie doczekała się dotąd choćby podstawowego opracowania. Ludwisarze w Węgrowie i okolicach działali prawdopodobnie od końca XVI w. mając bliskie relacje z ośrodkami w Warszawie. Niestety nie zachowały się lub pozostają nierozpoznane żadne artefakty ich twórczości. Osłabienie ustroju cechowego pod koniec XVIII wieku sprawiło, że na teren Węgrowa zaczęli napływać rzemieślnicy wędrowni lub niepoddający się rygorom korporacji. W przypadku rzemiosła ludwisarskiego na początku lat dwudziestych XIX w. przybyli/przybywali na ten teren rzemieślnicy pochodzenia szlacheckiego, należący do rodzin Rymaszewskich, Dorożyńskich i Włodkowskich. Przedstawiciele tych rodzin wywodzili się z Różany na (Białoruś), gdzie wcześniej prawdopodobnie już od IV ćwierci XVIII wieku trudnili się ludwisarstwem. Początkowo odlewając swe wytwory w Białej, Żeleźnikach i innych miejscach zamówień poszczególnych instrumentów, z czasem osiedli w Węgrowie, gdzie powstał dość prężny lokalny ośrodek odlewania dzwonów. Obecnie znamy kilkunastu przedstawicieli tej dziedziny rzemiosła związanych z Węgrowem. Oprócz wyżej wymienionych byli to czynni do lat 60 XX wieku Uciechowscy, Wojtkowscy oraz Kruszewscy działający do dnia dzisiejszego. Niewiele wiemy o warsztatach Dobrzyńskich, Skrzeczkowskich.  Pokolenia ludwisarzy odlały w Węgrowie lub jego okolicach kilka tysięcy dzwonów, z których znaczna część została zniszczona w trakcie wojen światowych, a także niestety została przelana jako „mało zabytkowe" w ostatnich dziesięcioleciach. Ten lokalny ośrodek tworzony był przez zazwyczaj niewielkie kilkuosobowe zakłady. Poza odlewniami często w proces tworzenia instrumentów włączali się miejscowi stolarze, ślusarze, mechanicy, kowale i rymarze. Ośrodek ten obsługiwał w XIX w. obszar Królestwa Polskiego i guberni zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego. W XX wieku realizowano w Węgrowie zamówienia dla całego obszaru w granicach państwa polskiego. Obecnie dzięki odlewni rodziny Kruszewskich instrumenty z Węgrowa słychać niemal na całym świecie. Dzwony pochodzące z Węgrowa i Żeleźnik czekają na gruntowne przebadanie, które dałoby podstawę do porównań z innymi ośrodkami, precyzyjnego wskazania oeuvres poszczególnych twórców i przygotowani monografii tego ośrodka ludwisarskiego. Będę wdzięczny za podpowiedzi, wspomnienia, udzielenie informacji, udostępnienie materiałów z kolekcji prywatnych i rodzinnych dotyczących procesu wytwarzania dzwonów w Węgrowie.”

Kontakt: piotr.jamski@gmail.com

Fot. MJa

MJa/DW
wykop

Zobacz także

Nasz reporter jest do państwa dyspozycji:
Karolina Górecka
tel. 502 710 082
skibniewska@radiopodlasie.pl

Komentarze

  • naganiacz
    2021-10-14 00:31:42

    arrow

    trzeba było pięćdziesiąt lat temu to pytanie zadać. O kruszewskich to z czterdzieści lat temu usłyszałem i nic więcej

Odśwież obrazek.

Publikowane komentarze sa prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Portal nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Redakcja zastrzega sobie prawo do usuwania komentarzy obraźliwych lub zawierających wulgaryzmy.

Galeria »

Video »

Audio »

Przesuń w lewo Przesuń w prawo
Przesuń w lewo Przesuń w prawo
Przesuń w lewo Przesuń w prawo

 

REKLAMA

Blok promocyjny »

foto

Caritas dla niepełnosprawnych
2023-02-16 14:38:58 Kategoria:

Rozumiejąc potrzeby osób z niepełnosprawnością Caritas Diecezji Drohiczyńskiej od lutego 2010 r. prowadzi Diecezjalny Ośrodek Wsparcia dla Osób Niepełnosprawnych...

więcej »
foto

Serwer Dell T330 – nowoczesne rozwiązanie dla małych...
2023-02-16 12:21:10 Kategoria:

Sewer to niezawodne urządzenie powszechnie wykorzystywane w wielu firmach. Przede wszystkim sprzęt cechuje się wysoką wydajnością oraz gwarancją bezpieczeństwa...

więcej »
foto

Na jakie telewizory warto zwrócić uwagę?
2023-02-16 11:25:20 Kategoria:

Choć nie milkną dyskusję, jaki telewizor LED byłby najlepszy, czy może trafniejszym wyborem byłyby telewizory LCD, plazma czy też zaawansowane technologicznie modele....

więcej »
foto

Jak mierzyć postępy działań SEO?
2023-02-15 11:06:39 Kategoria:

SEO, czyli Search Engine Optimization (optymalizacja stron pod wyszukiwarki internetowe) jest to zestaw technik stosowanych do zwiększenia widoczności witryny internetowej w...

więcej »
foto

Na co zwrócić uwagę, kupując pościel?
2023-02-14 12:48:01 Kategoria:

Sypialnia jest tą częścią domu, w której szuka się relaksu i spokoju. Wchodząc do niej tuż przed snem, powinna dawać poczucie bezpieczeństwa i być oazą po nawet...

więcej »
foto

Dlaczego młodzi ludzie coraz częściej inwestują na...
2023-02-14 10:39:26 Kategoria:

Przyjrzymy się, jak wygląda inwestowanie w akcje. Jak przygotowują się do tego młodzi inwestorzy? Czy giełda jest dla każdego?

więcej »
foto

Jak zacząć przygodę z pływaniem?
2023-02-13 10:48:46 Kategoria:

Aktywność fizyczna jest niezbędna do zachowania zdrowia, jednak nie każda dyscyplina będzie odpowiednia dla wszystkich. Jedni z nas wolą sporty siłowe, inni spokojną...

więcej »
- 101,7fm / 106,0 fm - ONAIR


Zapraszamy na audycje:

NA ANTENIE KRP »

foto

O tym się mówi... Poranna rozmowa na antenie KRP
2023-02-09 16:07:30 Kategoria:

Codziennie, od poniedziałku do piątku o godz. 8:12 polecamy "O tym się mówi..." poranną rozmowę w Katolickim Radiu Podlasie. Gośćmi Marcina Jabłkowskiego i Andrzeja...

więcej »

Węgrów

w lewoListopad 2024w prawo
Pon Wt Śr Czw Pią So Nd
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30

25 lat Diec. Drohiczyńskiej »

foto

The Best of Voci Cantati
2021-12-28 07:31:19 Kategoria: Kultura

W 2021 roku Voci Cantati obchodzi swój jubileusz. To już 10 urodziny! 10 lat na scenie to spory bagaż dorobku i osiągnięć, a także liczne projekty muzyczne.

więcej »

Kondolencje

Ostatnio komentowane

Najnowsze Informacje